„მინის ჭერი“ - ეს არა მხოლოდ არქიტექტურული ელემენტი, არამედ მეტაფორაა, სიმბოლო უხილავი ბარიერის, რომლებიც ქალებს ხელს უშლის კარიერულ და სოციალურ წარმატებაში.

დავიწყოთ ისტორიით.
70-იან წლები, ნიუ-იორკი... იმართება პანელური დისკუსია ქალთა მისწრაფებების შესახებ - „რატომ ვერ აღწევენ მდედროითი სქესის წარმომადგენლები კარიერულ მწვერვალებს“. დისკუსანტები (ქალები!) მიზეზად ასახელებენ შემზღუდავ შიდა ფაქტორებს, როგორიცაა დაბალი თვითშეფასება, გაუბედაობა და ემოციურობა.

„მინის ჭერის“ ფენომენის ერთ-ერთი ყველაზე თვალსაჩინო მაგალითი აშშ-ის პრეზიდენტის თანამდებობაა. კანონი არ კრძალავს ამ პოზიციაზე ქალის არჩევას, წარმატებული ქალი პოლიტიკოსების ნაკლებობაც ნამდვილად არ იგრძნობა. მაგრამ აქ არის პარადოქსი: არცერთ მათგანს ჯერ არ მოუგია არჩევნები. ამომრჩევლები კვლავ მამაკაცს ანიჭებენ უპირატესობას. და ეს სულაც არ არის მხოლოდ პოლიტიკური გადაწყვეტილება – ეს კულტურისა და სოციალური აზროვნების საკითხია.

გავიდა 16 წელი. 18 მილიონიანი სინათლის სხივის ბზარი, საკმარისი არ აღმოჩნდა სტერეოტიების დასანგრევად. ასპარეზზე გამოჩნდა ახალი პრეზიდენტობის კანდიდატი ქალი... კამალა ჰარისი... მყისიერად აგორდა გენდერული დეზინფორმაციის ახალი ტალღა - შეცდომაში შემყვანი ფაქტები, ვიდეო და ფოტო მანიპულაციები.

ფოტომნტაჟით გაყალბებული კადრი, სადაც ჰარისი პოზირებს რეკეტსა და ტრეფიკინგში ბრალდებულ რეპერ შონ კომბსთან (Puff Diddy) ვირუსულად მოედო მსოფლიოს. Reuters Fact Chek -ის ინფორმაციით, ორიგინალი სურათი გადაღებულია 2001 წლის 18 მაისს, ტელეწამყვან მონტელ უილიამსთან და მის ქალიშვილ ეშლი უილიამსთან ერთად, სადაც ისინი იმყოფებიან გაფანტული სკლეროზის აღმოსაფხვრელად მიძღვნილ ყოველწლიურ ღონისძიებაზე კალიფორნიაში.

რა ხდება ჩვენს ქვეყანაში, სადაც მოქმედი პრეზიდენტი ქალია?
სალომე ზურაბიშვილის წინააღმდეგ აგორებული კამპანია ხასიათდებოდა სექსისტური ენით და მიზნად ისახავს პრეზიდენტის ინტელექტუალური უნარების დაკნინებას, გარეგნული და მორალური კრიტერიუმებით გაკიცხვას. პრეზიდენტის რეზიდენციას ადარებენ „მადმუაზელ სა(л)იომეს ბორდელს“ (სლათ-შეიმინგი) და თავად პრეზიდენტს „პოლიტიკურ ცოცხზე გადამჯდარ დედაბერს“ უწოდებენ (ეიჯიზმი).

„მინის ჭერი“ მდგრადი სოციალური მიკერძოებებისგან აღმართულ საყრდენს ეყრდნობა, რომელიც საუკუნეების განმავლობაში მყარდებოდა პატრიარქალურ საზოგადოებაში და დღემდე შემორჩენილია ოდნავ გაცვეთილი სახით. თუმცა ამ სტრუქტურის შემადგენელი ნაწილები, რომლებიც განაპირობებენ მის სიმტკიცეს, ნელ-ნელა სუსტდება. ევოლუციური პროცესი გაშვებულია... ერთგვარი ბზარი განათლების სხივმა უკვე დაატყო. მთავარია, ახალ თაობას მეტი ცოდნა მიეცეს. მაშინ სწორედ ეს თაობა გახდება რეალური ძრავა, რომელიც დაამსხვრევს ამ უხილავ ბარიერებს.

დიახ, ეგრეთწოდებულ თაობა z-ს აქვს პოტენციალი შეცვალოს არსებული ბარიერები და შექმნას გენდერული თანასწორობისთვის უფრო სამართლიანი და ინკლუზიური საზოგადოება. სამყარო, რომელშიც ეს თაობა გაიზარდა, ფუნდამენტურად განსხვავდებოდა მათი მშობლების და თუნდაც მილენიანელების სამყაროსგან. Gen Z-ის ცნობიერება განსაზღვრა სწრაფი სიჩქარით მომხდარმა ტექნოლოგიურმა ცვლილებებმა, რომლებმაც ასევე შეცვალეს სოციალური გამოცდილება.

ცვლილებების და გაურკვევლობის პირობებში ზრდამ Gen Z-ს მისცა მახასიათებლების უნიკალური ნაკრები, მათ შორის აზროვების მოქნილობა და ელასტიურობა. სწორედ ამ თაობის მხარდაჭერაში და განათლებაში რესურსების მობილიზაციაში ინხება ის სუსტი წერტილი, რომელზე ზემოქმედებაც ნამსხვრევებად აქცევს „მინის ჭერს“.

*ბლოგი მომზადებულია ქალთა ფონდი „სოხუმის“ კამპანიის ფარგლებში „მიიღე სიმართლე, უარყავი გენდერული დეზინფორმაცია.